ที่ตั้ง

เลขที่ 78 ถนนถลาง ตำบลตลาดใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต

สถาปนิก / ผู้ออกแบบ

ไม่ปรากฏชื่อผู้ออกแบบ

ผู้ออกแบบอนุรักษ์ / ปรับปรุง

คุณเผด็จ วุฒิชาญ

ผู้ครอบครอง

คุณเผด็จ วุฒิชาญ

ปีที่สร้าง

ก่อนพุทธศักราช 2453

บ้านเลขที่ 78 ถนนถลาง แห่งนี้คือจุดเริ่มต้นของชาวจีนที่มาตั้งรกราก ณ เกาะภูเก็ต นายหงอเลียดฉ่าน ชาวจีนฮกเกี้ยน ผู้ออกเดินทางแสวงโชคจากแผ่นดินจีน ผ่านสิงคโปร์ มะละกา ปีนัง จนมาถึงภูเก็ต มาประกอบอาชีพช่างซ่อมนาฬิกา และได้สมรสกับนางตันสิ้วหอง บุตรสาวร้าน "หม่อหงวน" บ้านเลขที่ 64 ถนนถลาง ซึ่งจำหน่ายสินค้าเครื่องใช้ในครัวเรือน ทั้งสองซื้อบ้านหลังนี้เปิดกิจการร้านขายนาฬิกานำเข้าจากต่างประเทศและรับซ่อมนาฬิกา ชื่อร้าน “หม่อเส้ง” กิจการดำเนินมาจนถึงยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สภาพเศรษฐกิจในช่วงเวลานั้นส่งผลให้ธุรกิจซบเซา ร้านหม่อเส้งจึงปิดตัวลง และให้ผู้อื่นเช่าอาคารจนถึงพุทธศักราช 2560 หลังจากนั้น คุณเผด็จ วุฒิชาญ ซึ่งเป็นทายาทรุ่นที่ 3 ของตระกูล ได้เข้ามาปรับปรุงฟื้นฟูอาคารเป็นพิพิธภัณฑ์ ศูนย์การศึกษาเรียนรู้ และสถานที่จัดเสวนาเพื่อเผยแพร่ประวัติของเจ้าของอาคารและตัวอาคาร รวมถึงจัดแสดงวิธีการปรับปรุงซ่อมแซมอาคารในเชิงอนุรักษ์ โดยตั้งชื่อว่า “หม่อเส้ง มิวเซี่ยม”
หม่อเส้ง มิวเซี่ยม เป็นตึกแถว 2 ชั้น จำนวน 2 หลังติดกัน อาคารด้านหน้าติดถนนถลางโครงสร้างเป็น ผนังดินอัด ส่วนอาคารด้านหลังโครงสร้างเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก พื้นที่ใช้สอยรวม 630 ตารางเมตร รูปแบบสถาปัตยกรรมแบบจีนผสมตะวันตก ด้านหน้ามีช่องทางเดินด้านหน้าอยู่ใต้พื้นชั้นบนที่เรียกว่า หง่อคาขี่ (แปลว่า ทางเดินกว้าง 5 ฟุตจีน) หรืออาเขต ช่วยกันแดดกันฝนและระบายอากาศ หลังคาทรงสูงมุงด้วยกระเบื้องดินเผา มีช่องเปิดโล่ง (Open Inner Court) จิ่มแจ้หรือช่องเปิดโล่งมีบ่อน้ำ (Open Inner Court with Well) ภายในตึกแถวสำหรับระบายอากาศ พื้นที่ใช้สอยชั้นล่างประกอบด้วยห้องรับแขก ห้องพระ ห้องโถง และห้องจัดแสดงเครื่องแก้ว ส่วนชั้นบนประกอบด้วยห้องนอน ห้องนั่งเล่น และห้องทำงาน ภายในพิพิธภัณฑ์ยังจัดแสดงเครื่องเรือนเก่าแก่ ของตกแต่งบ้าน ข้าวของเครื่องใช้โบราณ เช่น ตู้ไม้แกะสลัก เตียงเหล็กโบราณ โต๊ะเครื่องแป้ง ชุดโต๊ะเก้าอี้ จักรเย็บผ้าโบราณ เครื่องเล่นแผ่นเสียง ถ้วยชาม และเครื่องแก้วศิลปะสไตล์วิคทอเรียน
หม่อเส้ง มิวเซี่ยม ได้รับการปรับปรุงฟื้นฟูตามหลักวิชาการอย่างเคร่งครัด ทำให้สามารถรักษาองค์ประกอบสถาปัตยกรรมเอาไว้ได้อย่างครบถ้วนทั้งโครงสร้าง วัสดุ หง่อคาขี่ จิ่มแจ้ บ่อน้ำ เตาไฟ ระเบียง และช่องลม โดยคุณเผด็จ วุฒิชาญ ได้เริ่มศึกษาและเตรียมข้อมูลเรื่องรูปแบบ วัสดุ วิธีการดำเนินการใช้ระยะเวลา 3 ปี (พุทธศักราช 2557 – 2560) โดยอ้างอิงจากรูปถ่ายของตัวบ้านเดิมและค้นคว้าประวัติของอาคารจากการสอบถามคนภายในครอบครัว เพื่อนบ้าน หอจดหมายเหตุ รวมทั้งปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านการอนุรักษ์อาคาร หลังจากนั้นดำเนินการปรับปรุงและซ่อมแซมใช้ระยะเวลา 2 ปี (พุทธศักราช 2560 – 2562) งานปรับปรุงและซ่อมแซมโครงสร้างใช้ระยะเวลาประมาณ 8 เดือน งานสถาปัตยกรรมและตกแต่งภายในใช้ระยะเวลาประมาณ 16 เดือน

ช่างภาพ